Blog Gwestai
Blog Gwestai....
...gan Lowri Haf Cooke
Diolch o galon - Lowri!
BWYTAI CYMRU
Mae Lowri Cooke wedi teithio Cymru gyfan yn chwilio am y mannau mwyaf hyfryd i gael cinio ac mae hi wedi'u ffeindio ym mhob cwr o Gymru. Yn Bwytai Cymru cewch gip ar 60 o fwytai arbennig sydd â chysylltiadau diddorol â'u milltir sgwâr... ac weithiau lleoedd mwy egsotig hefyd!
BLOG
Lowri Haf Cooke: merch y ddinas
"Ges i neges gan Siân Brooks o gwmni jin Gŵyr yn holi a fyddai diddordeb gen i archwilio coginio gyda jin, a sgrifennu blog Cymraeg am y profiad. Wel yn gyntaf, da iawn hi am feddwl yn greadigol am gynnwys diddorol - a hynny yn yr iaith Gymraeg. Ac yn ail, am gyfle gwych; dwi'n hoffi G&T, a charu coginio - aeth fy meddwl ar ras yn syth, cyn cytuno ar unwaith. Bu Siân yn ddigon caredig a danfon potel o jin Gŵyr yn y post a channwyll hyfryd - ac es i ati i drefnu gwledd gyda ffrindiau.
Rwy'n tueddu i goginio cryn dipyn gyda gwin, ar gyfer nifer o hen ffefrynnau. Beth fydde Boeuf Bourgignon heb hanner potel o win coch, neu Moules marinière heb joch da o win gwyn? Ond coginio gyda jin? Mae'n swnio bron yn anfoesol! 'Mother's Ruin', wedi'r cyfan, oedd un disgrifiad hanesyddol ohono. Ond dros y flwyddyn a fu, yn sgrifennu llyfr Bwytai Cymru, daeth un peth yn amlwg; mae jin yn hynod 'in' erbyn hyn.
Dwi'n dotio, er enghraifft, at Jin Llechen Las o Ddinorwig, a'i flas hadau coriander. A prin y gallwch chi symud heb weld poteli amryliw jin Aber Falls, na chwaith jin 'Pollination' a'i flas mêl blodau gwyllt, o ddistylldy Bro Ddyfi. Yn achos potel hardd Gŵyr, mae ei streipiau glas a gwyn yn adleisio crys morwr Llydewig - y mariniere - a anfarwolwyd gan Coco Chanel.
Nid cyd-ddigwyddiad mo hynny wrth gwrs, gan fod nifer o berlysiau'r jin yn deillio o arfordir Penrhyn Gŵyr. Ond prif flasau y gwirodyn hwn yw ffenigl, grawnffrwyth pinc a lemwn - a dyna wnaeth arwain y fwydlen ar gyfer y wledd.
Dechreuais feddwl am seigiau sydd eisioes yn ffefrynnau gen i, y gallwn eu haddasu er mwyn cynnwys jin Gŵyr. Trois hefyd at fy 'llyfrgell' o lyfrau coginio a sgrifennu bwyd, i sicrhau mod i ar y trywydd iawn. Ges i fy siomi braidd (er, nid fy synnu, rhai dweud) i ddarganfod nad oedd llawer o enghrefftiau o goginio gyda jin, ond ces i hwb wrth fyseddu dwy gyfrol yn fy nghasgliad i.
Diolch byth am Elizabeth David, ddweda i, a'i hagwedd eofn at goginio gyda gwirodydd, gan gynnwys whisgi (gyda chig moch a phate afu) ac anisette (gyda chimwch a saws soy), yn ei chyfrol An Omlette and a Glass of Wine (1984)."
Cwrs Cyntaf: Corgimychiaid Jin-sur
Ar gyfer y cwrs cyntaf, trois at hen ffefryn o rysait, sy'n hawdd iawn ei baratoi. Rwy'n hoff iawn o gorgimychiaid, yn arbennig rysait a greais i yn sgil ymweliad â bwyty yn Östermalm, Stockholm, ac a ddatblygais ymhellach yn sgil fy nheithiau niferus i Olhão, Portiwgal. Y prif gynhwysion arferol yw garlleg, gwin gwyn a coriander; penderfynais addasu'r rysait rhyw fymryn, i adlewyrchu blas sitrws y jin, gan gynnwys mwy o flasau o'r Dwyrain Pell, gan gynnwys sinsir a lemwnwellt.
Rhaid i mi gyfaddef wrth dywallt y jin i'r ffrimpan, blasais damaid, ac roedd yr alcohol yn eithriadol o gryf... bron iawn i mi ddifaru'r her wirion, wir. Ond wrth i'r saws ddechrau ffrwtian, anweddodd yr alcohol, i adael cynhesrwydd cyfoethog wnaeth weddu i'r tanbeidrwydd Dwyreiniol. Roedd y canlyniad yn fendigedig. Mae'r rysait isod yn gweini 3-4 person.
3 Llwy Fwrdd o Olew Olewydd (ychwanegwch ragor wrth ffrio os ydych yn dymuno)
Dau lond llaw o Gorgimychiaid o'r Farchnad (neu 2 becyn o'r archfarchnad)
1 Nionyn wedi'i dorri'n fân.
10 gewin Garlleg wedi'u torri'n fân (defnyddiwch lai os ydych yn dymuno)
1 Darn o Sinsir Ffres, maint eich bawd (wedi'i dorri'n fân)
2 welltyn Lemwnwellt (un wedi'i dorri'n fân, y llall i ychwanegu blas i'r potes)
1 Llwy Fwrdd o goesau Coriander (wedi'u torri'n fân)
2 Llwy Fwrdd o ddail blodeuog Coriander
1/2 Llwy De o greision Tsili (Chill Flakes)
100ml Jin Gŵyr
Halen a Phupur
1. Torrwch y nionyn, garlleg, sinsir, coesau coriander, ac 1 lemwnwellt yn fân a'u ffrio nhw i gyd gyda'i gilydd ar wres canolig am 10 munud yn yr olew olewydd.
2. Ychwanegwch y corgimychiaid, a troellwch y cyfan am ddau funud cyn cyflwyno'r jin i'r gymysgedd. Ychwanegwch lond llaw o ddail blodeuog coriander, halen a phupur, a chreision tsili, ynghyd â'r gwelltyn lemwnwellt ychwanegol, a ffriwch y cyfan am 5 munud arall.
3. Cyflwynwch y cyfan mewn bowlen, a'i addurno â'r dail blodeuog coriander sydd yn weddill, a'i weini gyda bara surdoes wedi'i gynhesu a'i dafellu, a mwynhewch.
